Obraz z orbity geostacjonarnej bywa niewyraźny, ale wrażenia z wizyty w Centrum Command & Control Nordei fantastyczne! 15 października CXO HUB gościł zdalnie u Andrzeja Leszczynskiego, jego szefa, aby z futurystycznej i funkcjonalnej siedziby w Warszawie dyskutować o przyszłości technologii i komunikacji.
Współpaneliści Marek Michalewicz, dyrektor ICM Uniwersytetu Warszawskiego, Marcin Zmaczynski, VP CEE AroubaCloud oraz Remigiusz Efinowicz, współtwórca i partner zarządzający w Hicron, szacowali ciężar gatunkowy trendów cloud computing, IoT, AI i 5G w perspektywie dekady 2020-2030, zdefiniowanej przez tegoroczny Kongres 590 – którego ITwiz jest partnerem merytorycznym – jako kluczowy wymiar aktualnej dyskusji. W bardzo interesującym spotkaniu udział wzięło ponad 40 osób.
Na wstępie Andrzej Leszczyński opowiedział, z czego wynikała koncepcja utworzenia tak nowoczesnego centrum i w jaki sposób sprawdza się, czyniąc pracę bardziej efektywną. Centrum monitorujące operacje bankowe Nordei działa non stop i przyniosło poprawę efektywności w zarządzaniu dostępnością sięgającą kilkudziesięciu procent. Funkcjonalne i futurystyczne, wyposażone w szereg udogodnień w pracy i odpoczynku centrum było doskonałym miejscem do dyskusji o trendach, które zdominują rynek.
Pandemia zweryfikowała trendy i ich faktyczną przydatność
Remigiusz Efinowicz z firmy Hicron, Złotego Partnera SAP, dokonał przeglądu dzisiejszych kluczowych trendów w biznesie ze względu na ich odporność wobec pandemii, ale także w długim horyzoncie najbliższej dekady. Jego zdaniem, pandemia dokonała weryfikacji trendów, ich przydatności i potencjału wsparcia organizacji w trudnych, niespodziewanych okolicznościach. Widać też, że kluczowe trendy, jak przetwarzanie chmurowe, sztuczna inteligencja czy Internet Rzeczy są silnie ze sobą powiązane. Nowoczesne systemy klasy ERP, takie jak SAP wykorzystują wszystkie te trendy. Można wręcz powiedzieć, że pandemia podkreśliła rolę tych najważniejszych, jak np. AI oraz dostarczanie analiz na podstawie wielkich zbiorów danych modyfikowanych w czasie rzeczywistym. Pandemia daje zastrzyk energii twórcom i tym, którzy decydują się szukać zastosowań dla AI, przekonuje też wielu sceptycznie lub ostrożnie podchodzących do tematu.
Najmocniejszym obecnie – i warunkującym rozwój pozostałych trendów – jest rozwój cloud computing. Widać przy tej okazji, że polskie firmy posiadły umiejętność adaptacji do migracji. Natomiast sama migracja jest procesem, stopniowym odkrywaniem i uwalnianiem potencjału tych rozwiązań, np. elastyczności i skalowalności, a zwłaszcza szybkości implementacji dzięki wykorzystaniu gotowych usług rozwijanych w chmurze. Ważnym czynnikiem jest silne wsparcie tego trendu przez dostawców.
Najmocniejszym obecnie – i warunkującym rozwój pozostałych trendów – jest rozwój cloud computing. Widać przy tej okazji, że polskie firmy posiadły umiejętność adaptacji do migracji. Natomiast sama migracja jest procesem, stopniowym odkrywaniem i uwalnianiem potencjału tych rozwiązań, np. elastyczności i skalowalności, a zwłaszcza szybkości implementacji dzięki wykorzystaniu gotowych usług rozwijanych w chmurze. Ważnym czynnikiem jest silne wsparcie tego trendu przez dostawców, takich jak SAP, którzy w chmurze i pod kątem chmurowej architektury plasują rozwój flagowych produktów.
Szereg dzisiejszych trendów ma już długa historię
W toku dyskusji panelowej, Marek Michalewicz zwrócił uwagę, że szereg dzisiejszych trendów ma długa historię; m.in. protoplastą systemów IoT były systemy sensorów, takie jak budowany od blisko trzech dekad amerykański system boj sonarowych, służący do wykrywania okrętów podwodnych, czy system stacji sejsmicznych. Każdy smartfon posiada akcelerometr z dziesięcioma osiami mierzenia, nie w pełni dziś wykorzystywany. Inne trendy zmierzają drogą wyznaczoną przez technologie, które przeistoczyły się już w utility, jak elektryczność. W tym kontekście przede wszystkim cloud ma szanse wypełnić taką analogię. Z kolei inne, jak komputery kwantowe, wydają się pozostawać jeszcze na etapie wstępnym. Szef ICM UW nie spodziewa się np. abyśmy dostrzegli w ciągu 5-8 lat znaczące postępy jego zastosowaniach. Natomiast Quantum Computing towarzyszy, także w naszym kraju, ogromne zainteresowanie środowisk ekspertów technicznych i informatycznych.
Andrzej Leszczyński zwrócił uwagę m.in. na przejściowy tak głośnego dziś charakter trendu 5G; w ciągu dekady zapewne pojawią się kolejne generacje standardu telekomunikacjnego. Inne trendy nie do końca, nie całkowicie musza wyprzeć istniejące technologie. Przykładem jest cloud, który jest rewolucją i wielką zmianą dla dużych, średnich i małych firm, jednak bardzo duże i wielkie firmy będą nadal – np. z przyczyn ekonomicznych – równoważyć środowisko pomiędzy chmurą a on-premises.
Wszystkie trendy mają służebny charakter w stosunku do AI
Wśród głosów publiczności warto zwrócić uwagę na stwierdzenie Rafała Lewandowskiego, że w zasadzie wszystkie główne trendy, jak Cloud, 5G, IoT, czy nawet przetwarzanie kwantowe, mają służebny, charakter w stosunku do AI. Nie dlatego, że już godna jest tej nazwy, bo zdaniem wielu osób w dyskusji “inteligencja” jest nazwą na wyrost.
Marcin Zmaczyński zwrócił uwagę, że wieli trend chmurowy zatacza dziś historyczne koło. Chmura to dane, a dane to chmura. Taki był właśnie początek historii przetwarzania chmurowego, związany z ewolucją firm wyrastających ze świata danych, które posiadały i postanowiły udostępniać swoją infrastrukturę do przetwarzania cudzych danych. Dziś temat infrastruktury znika właściwe z dyskursu chmurowego. Te same firmy – wielcy gracze rynku chmurowego – oferują usługi, np. udostępniania AI, zbudowanego i wyuczonego w oparciu o przetwarzane oceanów danych. Dziś tylko najwięksi mogą pozwolić sobie na zapewnienie takiej ilości danych, aby szybko i dobrze uczyć algorytmy AI.
Aruba należy do europejskich graczy rynku chmurowego, pod wieloma względami unikatowego. Jej klienci przywiązują np., za sprawą regulacji, istotną wagę do geograficznej lokalizacji centrów przetwarzania danych. Firmy doceniają też te, jak się wydaje surowe regulacje. Z jednej strony działają one w kontekście AI na korzyść, bo sprzyjają budowie jakościowych zbiorów danych. Z drugiej, spowalniają tempo uczenia, ponieważ ograniczają zasoby danych dostępne algorytmom. W porównaniu z rynkiem azjatyckim, które szeroko otworzyły bramy do danych użytkowników, zasilając algorytmy potężną falą, Europa odcina i ogranicza dostęp do danych. Kto w tej sytuacji zbuduje silniejsze AI?
Jak podsumował Marcin Zmaczyński, dane rzeczywiście mogą stać się dla gospodarki w nadchodzącej dekadzie tym, czym była ropa naftowa dla 3 fali rewolucji przemysłowej. Co więcej, tak jak w przypadku ropy, tak w przypadku danych nikt nie wie, jak wiele produktów można będzie zeń uzyskać. Marek Michalewicz dodał, że co prawda pozostajemy w tyle, ale niekoniecznie w jakości budowanych algorytmów, a pozycji możemy bronić mając dostęp właśnie do swoistych danych. Zwrócił też uwagę, że w obszarze AI wyrastają potężne prądy, oszałamiające możliwościami, jak Natural Language Processing.
Przyszłość bezpieczeństwa sieci
Bardzo ciekawie przebiegała dyskusja dotycząca przyszłości bezpieczeństwa sieci. Większość dyskutantów przychylała się do opinii, że w nadchodzącej dekadzie nie uda się zbudować bezpiecznego Internetu. Jednym z czynników jest to, że pozostaje otwarty także dla państw, które wyobrażają go sobie jako kolejne ważne pole prowadzenia konfliktów i wywierania nacisku. Technologia oczywiście może wydatnie wesprzeć działania na rzecz utworzenia bezpiecznych szlaków, portów, “akwenów”, ale niczym w przypadku żeglugi na światowym oceanie, wiele będzie jeszcze rejonów zagrożonych piractwem. Ważne będą proporcje.
Ważnym kierunkiem jest nadawanie przez technologię przejrzystości obiegowi gospodarczemu, który jest motorem powiększania strefy bezpieczeństwa i źródłem środków na ten cel. Krzysztof Bryła z Espersen, mówił np. o obiecującym produkcie – zastosowaniu Blockchain do śledzenia produktu od surowca, z którego powstaje do dostarczenia go klientowi, a następnie ewentualnie skierowania go do recyklingu. Marek Michalewicz zwrócił uwagę na istniejące zainteresowanie kilku branż blockchainem prywatnym.
Wielkie zasługi w zabezpieczaniu ekosystemów cyfrowych i szlaków komunikacji cyfrowej będzie miała AI. Choć z pewnością także i druga strona, świat kryminalny, sięgać będzie po nią do własnych celów. Dla bezpieczeństwa będzie także musiała zagwarantować jakość i dojrzałość procesów. Ich efektywność i przejrzystość musi być podstawą rozwiązań technologicznych.
Wśród wielu tematów pojawił się także wątek przyszłości człowieka w kontekście ekspansji technologii. Ten wątek był już tematem osobnego spotkania 8 października, ale ponownie chętnie poń sięgano. Andrzej Leszczyński podsumował go, mówiąc, że czarne scenariusze współżycia człowieka z technologią IT pisano co najmniej od 30 lat. Jeśli przyjmować, że roboty wyparłyby najmniej płatne i najprostsze prace, AI z kolei te wymagające wiedzy, doświadczenia i najwyżej płatne, a chmura wszystko co znajduje się pomiędzy, to gdzie miałby sobie znaleźć miejsce człowiek? Gospodarz naszego spotkania spuenetował, że nadal jednak istniejemy, umiejętnie modyfikując swoją pracę, zadania i kompetencje.
Szymon Augustyniak
Spotkanie CXO HUB 15 października odbyło się we współpracy z partnerami: firmą Hicron i Aruba. W spotkaniu uczestniczyło ponad 40 osób. Spotkanie zamknęło cykl przygotowań do Kongresu 590, którego ITwiz i CXO HUB jest partnerem merytorycznym, opiekując się wątkami przyszłości pracy, zdrowia i technologii w perspektywie dekady.
